Elektro ışıldama olgusu ilk defa Silikon Karpit (SIC) parçaları halinde 1907 yılında Henry Joseph Round tarafından incelenmiştir. Yayılan sarı ışık pratik kullanım açısından çok sönük kalmakta ve Silikon Karpitle çalışmadaki güçlükler, araştırmadan vazgeçmek anlamına gelmekteydi. Bernhard Gudden ve Robert Wichard Pohl tarafından Bakırlı (ZnS:Cu) Çinko Sülfidden yapılan fosfor materyaller kullanılarak 1920'lerde Almanya’da gerçekleştirilen sonraki çalışmalarda da yine ortaya çıkan düşük seviyedeki ışıktan araştırmada aşama kaydedilmediği anlaşılmıştır. 1936 yılında George Destriau tarafından elektrik akım uygulamasını takiben Çinko Sülfid (ZnS) barutlarıyla ışık yayılımı konusunda “elektro ışıldama” teriminin de geniş çapta takdir gördüğü bir rapor yayınlamıştır. 

 

1950'lerde yarıiletken Galyum Arsenür (GaAs) kullanılarak yapılan eletro ışıldamaya yönelik İngiliz çalışmalar, 1960'lı yılların başlarında kendini gösteren “günümüz” Işık Yayan Diyotunu (LED) gün ışığına çıkarmıştır. İlk deneysel laboratuar LEDlerinin çalışırken sıvı nitrojene oturması ve oda sıcaklığında etkili şekilde işlem görecek cihazlar yaratmaya yönelik buluşlar yapmak için büyük bir çaba gerektirdiği söylenmektedir. İlk ticari LED'ler yalnızca görünmez, kırmızı altı ışık üretebilen ama yine de algılama ve foto-elektrik uygulamalarla hemen yönlenebilen LED'lerdi.

 

İlk görünür (kırmızı) ışıklı LED'ler 1960'ların sonlarında GaAs maddesi üzerine üzerine Galyum Arsenür Fosfat (GaAsP) kullanılarak üretilmiştir. Galyum Fosfat (GaP) maddesine dönüşüm, daha parlak kırmızı LED'ler yaratıp turuncu rengin üretilmesini sağlayarak verimde artışa neden olmuştur.

 

1970 ortalarında kendisi Galyum Fosfat (GaP) olarak kullanılan ışık emitörü sonra da açık yeşil bir ışık üretmekteydi. İkili GaP çiplerini (biri kırmızı, biri yeşil) kullanan LED'ler sarı ışığı yayabilmekteydi. O zamanlarda Silikon Karpit kullanılarak Rusya’da yapılan sarı LED'ler batılı benzerleriyle karşılaştırıldığında çok verimsiz kalsa da on yılın sonunda daha açık yeşil bir ışık üretmekteydi. 

 

1980'lerin başından ortasına Galyum Aluminyum Arsenür Fosfat (GaAlAsP) LED’lerin kullanımı, önce kırmızı, sonra sarı ve son olarak da yeşil olmak üzere ilk jenerasyon süper parlak LED'leri getirmiştir. 1990'ların başlarında turuncu-kırmızı, turuncu, sarı ve yeşil ışık üretmek amacıyla üzere İndiyum Galyum Aluminyum Fosfat (InGaAlP) kullanılan LED'ler kullanılabilir duruma gelmiştir.

 

Sarı atalarında olduğu gibi bugünün standartları açısından ışık gücü çok sönük kalsa da yarıiletken ışık kaynaklarına gönderme olan Silikon Karpit tekrar kullanılınca 1990'ların başında ilk belirgin mavi LED'ler de ortaya çıkmıştır. Yüksek etkili yeşil ve hemen sonrasında mavi üreten İndiyum Galyum Alüminyum Fosfat (InGaAlP) üreten LED'lerle birlikte 1990'ların ortalarında ultra parlak mavi Galyum Nitrik (GaN) LED’ler gelmiştir.

 

Ultra parlak mavi çipler, ışık yayan çipin floresan fosforla kaplandığı beyaz LED'lerin de temelini oluşturmaktadır. Bu fosforlar çipten mavi ışığı emip sonar beyaz ışık olarak tekrar yaymaktadır. Yine bu teknoloji, gerçekte görünür ışıkta herhangi bir renk üretmek üzere kullanılmıştır ve günümüzde deniz mavisi ve pembe gibi eski “egzotik” renkleri üretebilen LED'ler piyasada mevcuttur. 

 

LED'lerin hikayesi yalnızca renkten ibaret değil, parlaklıkla da ilgilidir. Her onsekiz ayda iki kat güçlenerek (parlak) bilgisayarlarda olduğu gibi LED'ler de kendi türündeki “Moore Yasası”nı takip etmektedir. İlk LED'ler, göstergeleri, eski hesap makinelerinin ekranlarını ve dijital saatleri aydınlatacak kadar parlaktı. Yakın geçmişte yüksek parlaklık içeren uygulamalarda belirmeye başlamış olup gelecek zamanda da bu şekilde yol almaya devam edeceklerdir.

 

Bir zamanların basit Işık Yayan Diyotu tamamen kendini ispatlayarak sade bir göstergeden sonra gerçek atlayışını yapmaktadır…

 

AYDINLATICI!